Budżet domowy pod kontrolą, czyli na czym polega mądre planowanie wydatków i gromadzenie oszczędności?

John Maxwell, mówca i autor książek z dziedziny przywództwa, powiedział, że zrobić budżet to wskazać swoim pieniądzom, dokąd mają iść, zamiast się zastanawiać, gdzie się rozeszły. Rozsądne zarządzanie finansami domowymi pozwoli nie tylko pokrywać bieżące wydatki, lecz także odkładać część pieniędzy w ramach oszczędności. Jak zarządzać budżetem domowym? Przygotowaliśmy kilka podpowiedzi.

Czego dowiesz się z artykułu?

Co to jest budżet domowy?
Budżet rodziny – dlaczego tak ważne jest jego planowanie?
Od czego zacząć planowanie budżetu?
Jak oszczędzać pieniądze? Budżet domowy Ci w tym pomoże
Jak prowadzić budżet domowy w skali roku?
Jak zarządzać budżetem domowym, czyli liczby prawdę Ci powiedzą

| Dwie umowy o pracę – jak to wpływa na wynagrodzenie?

Co to jest budżet domowy?

Planowanie budżetu domowego zazwyczaj kojarzy się ze spisywaniem wszystkich wydatków z ostatniego miesiąca. Samo sporządzenie listy rozchodów nie pomoże Ci jednak w zarządzaniu domowymi środkami. Według Michała Szafrańskiego, jednego z polskich specjalistów w zakresie oszczędzania, takie działanie jest pasywne. Nie ma tu miejsca na kontrolowanie pieniędzy. W takiej sytuacji to pieniądze wyznaczają kierunek działania.

Celem prowadzenia domowego budżetu jest natomiast uzyskanie kontroli nad swoimi finansami. Aby to osiągnąć, potrzebne jest działanie aktywne, czyli planowanie przyszłości. Analiza dotychczasowych wydatków ma jedynie w tym pomóc.

Czym więc jest budżet domowy? To zestawienie przychodów i wydatków. Budżet domowy musi dotyczyć określonego przedziału czasowego, np. miesiąca lub roku. Domowy budżet może przybierać charakter budżetu zrównoważonego (rozchody są równe przychodom), budżetu z deficytem (rozchody przewyższają dochody) oraz budżetu z nadwyżką (rozchody są niższe niż przychody).

| Jak negocjować wynagrodzenie?

Budżet rodziny – dlaczego tak ważne jest jego planowanie?

Dlaczego warto planować wydatki domowe, a następnie zarządzać oszczędnościami? Sprawdź:

  • budżet domowy pozwala kontrolować i planować wydatki,
  • budżet domowy wskazuje, które wydatki mogą wymagać zmniejszenia lub zwiększenia,
  • dzięki budżetowi domowemu zaplanujesz oszczędności i ustalisz realny czas zgromadzenia środków na większy zakup.

Co ważne, planowanie budżetu domowego jest korzystne nie tylko dla osób, które mają trudności z odłożeniem środków. Budżet domowy nie jest także narzędziem tylko dla tych, którzy zarabiają określoną sumę pieniędzy. Mogą prowadzić go zarówno pracownicy zarabiający średnią krajową, jak i osoby mające większe przychody.

| Zarabiasz i odkładasz? Sprawdź, jak zabezpieczyć oszczędności, gdy rośnie inflacja

Od czego zacząć planowanie budżetu?

Pierwszym krokiem do stworzenia budżetu, a następnie zarządzania nim, jest przygotowanie listy wszystkich wydatków. Zazwyczaj jest to najtrudniejszy krok, przez który większość osób szybko zraża się do zarządzania swoimi finansami. Warto jednak włożyć w to trochę wysiłku. Dzięki bilansowi dotychczasowych wydatków poznasz bowiem realne rozchody w perspektywie miesiąca czy roku.

Jak spisać wydatki domowe?

  1. Gromadź rachunki, paragony i faktury z jednego miesiąca, a następnie spisz je w jednym miejscu – na kartce lub w arkuszu kalkulacyjnym.
  2. Pogrupuj wydatki i przydziel je do określonych kategorii, np. rachunki, jedzenie, transport, rozrywka i hobby, pielęgnacja, wydatki jednorazowe (np. prezenty, wizyty u lekarza, awarie, ubrania).
  3. Zsumuj wydatki w każdej kategorii. Dzięki temu można ocenić, która grupa wydatków pochłania najwięcej Twoich środków, a która – najmniej.

Jak oszczędzać pieniądze? Budżet domowy Ci w tym pomoże

Przygotowanie bardzo dokładnej listy wydatków pozwoli Ci określić faktyczne koszty życia Twojej rodziny. Dodatkowo dzięki zestawieniu możesz obliczyć, czy po odjęciu rozchodów od wszystkich przychodów zostanie Ci jakaś nadwyżka.

| Zakupy na raty – ile trzeba zarabiać, aby sprzedawca rozłożył płatność w czasie?

Jak zaoszczędzić pieniądze i zadbać o to, by nie zostały wydane na inne cele? Na początku każdego miesiąca zaplanuj, na co chcesz przeznaczyć nadwyżkę. Dlaczego jest to tak istotne?

Trzymanie wszystkich pieniędzy razem – zarówno tych przeznaczonych na codzienne wydatki, jak i na oszczędności – może być bardzo ryzykowne. Dodatkowe środki na koncie czy w portfelu kuszą, aby podczas zakupów wydać więcej, niż jest to konieczne. Dlatego zawsze określaj cel swojego oszczędzania. Jeśli masz więcej celów finansowych do osiągnięcia (np. wyjazd na wakacje czy remont), nie obawiaj się dywersyfikacji swojego portfela. Zazwyczaj w większości banków istnieje możliwość założenia więcej niż jednego konta oszczędnościowego.

Jak prowadzić budżet domowy w skali roku?

Znasz dokładnie swoje przychody, które są sumą Twoich pensji, zdobytych premii czy wypłat za dodatkowo wykonaną pracę. Wiesz także, ile wynoszą Twoje miesięczne wydatki. Potrafisz również zaplanować budżet domowy miesięczny. Teraz zastanów się, jak finanse domowe będą przedstawiać się w skali całego roku. Jak to zrobić?

  • Spisz wszystkie przychody stałe w nadchodzących 12 miesiącach.
  • Uwzględnij w planie rocznym nieregularne przychody (np. kwartalne i świąteczne premie, bonusy za zakończony projekt, zwrot podatku itp.).
  • Spisz stałe wydatki z każdego miesiąca.
  • Uwzględnij w planie rocznym wydatki nieregularne, które jesteś w stanie przewidzieć już teraz, np. środki finansowe na prezenty świąteczne, urodzinowe, urlop itp.

Co daje Ci przygotowanie budżetu rocznego? Przede wszystkim dzięki niemu możesz zorientować się, ile jesteś w stanie odłożyć pieniędzy w ciągu całego roku. Ogólny ogląd Twojej sytuacji finansowej pozwoli Ci także lepiej zaplanować gromadzenie oszczędności na większy wydatek, np. zakup samochodu. Domowy budżet roczny zmniejszy ryzyko niespodziewanych wydatków. Jeśli zawczasu zastanowisz się, kiedy będziesz musiał wydać więcej pieniędzy, lepiej się do tego przygotujesz i unikniesz konieczności zaciągnięcia szybkiego kredytu lub szukania oszczędności kosztem np. regularnych wydatków.

| Premia uznaniowa, premia regulaminowa – za co i kiedy możesz je otrzymać?

Jak zarządzać budżetem domowym, czyli liczby prawdę Ci powiedzą

Dzięki przygotowaniu rocznego budżetu domowego przeanalizujesz, na co w Twoim gospodarstwie domowym wydaje się najwięcej pieniędzy. W ten sposób możesz także dokonać pewnych strategicznych przesunięć środków finansowych na nowe obszary. To pozwoli Ci zastanowić się, czy jesteś w stanie zrobić coś, aby zredukować te koszty. Na przykład:

  • Jeśli widzisz, że w skali roku bardzo dużo wydajesz na chemię domową, przeanalizuj, jak często kupujesz tego typu produkty. Może zamiast pojedynczych zakupów w marketach lub drogeriach warto sprawdzić ceny tych samych produktów w hurtowniach internetowych. W ten sposób możesz nie tylko zmniejszyć wydatki, ale też zadbać o swoje zdrowie i kręgosłup – mniej zakupów oznacza lżejsze torby.
  • Jeśli zauważyłeś, że w ciągu roku opłaty za paliwo do samochodu pochłaniają lwią część Twojego budżetu, przemyśl, czy nie warto częściej korzystać z komunikacji miejskiej. W sytuacji, gdy jest to niemożliwe, zastanów się, jak jeszcze ograniczyć koszty paliwa (np. tankując tylko na sprawdzonych stacjach, które mają dobrą benzynę, lub np. zmieniając auto na elektryczne, które kosztuje znacznie więcej niż samochód na benzynę lub gaz, jednak jego eksploatacja jest znacznie tańsza).
  • Jeśli widzisz, że wydatki na jedzenie dla Twojej rodziny są na bardzo wysokim poziomie, zastanów się, czy możesz to jakoś zmienić. W Twoim domu gotuje się codziennie inny obiad, przez co często niezjedzone resztki trafiają do kosza? Spróbuj przygotowywać te same posiłki przynajmniej na 2 lub 3 dni i naucz się wykorzystywać resztki do kolejnych dań. W ten sposób oszczędzisz nie tylko pieniądze, ale też czas, który możesz przeznaczyć na zabawę z dziećmi, wspólne spacery lub po prostu odpoczynek w zaciszu własnego domu.

Jak widzisz, planowanie budżetu domowego pozwala lepiej zarządzać finansami i mieć realny wpływ na życie całej Twojej rodziny. Rzetelna rozpiska wszystkich przychodów i rozchodów oraz wskazanie celu, na jaki mają zostać przeznaczone oszczędności, sprawią, że zyskasz pełną kontrolę nad swoimi finansami. Zmniejszysz także ryzyko braku środków na niespodziewane sytuacje.