Wynagrodzenie brutto to płaca zasadnicza oraz dodatki obligatoryjne i fakultatywne przed odliczeniem składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy. Wysokość potrąceń różni się w zależności od rodzaju umowy w sprawie pracy.
Płaca brutto – składniki
Oprócz pensji zasadniczej możesz otrzymać również dodatki. Pracodawca ma obowiązek wypłacić Ci np. dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, jeśli przekroczysz normy czasu pracy (8 godzin dziennie, 40 godzin tygodniowo). Pracując w porze nocnej, w niedzielę albo święto, również możesz liczyć na dodatek. Po spełnieniu wymagań wskazanych w regulaminie wynagradzania przysługuje Ci premia. Pracodawca ma prawo przyznać także nagrodę uznaniową oraz inne dodatki fakultatywne, np. za pracę w warunkach szkodliwych, znajomość języków obcych czy staż pracy. Wynagrodzenie brutto jest sumą wszystkich składników. Od otrzymanej kwoty odlicza się składki ZUS i zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Premie pieniężne – jak są opodatkowane?
Pracownik etatowy obowiązkowo podlega ubezpieczeniom:
- emerytalnemu,
- rentowemu,
- chorobowemu,
- zdrowotnemu.
Wysokość składek wynika z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19981370887). Zasady obliczania wysokości podatku wskazano w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910800350).
Systemy wynagradzania a wysokość pensji
O wysokości wynagrodzenia brutto decyduje m.in. system wynagradzania obowiązujący w firmie, w której pracujesz. Kodeks pracy mówi o sześciu podstawowych formach:
- czasowa – pensja jest przyznawana za przepracowaną godzinę, tydzień lub miesiąc;
- akordowa – wysokość wynagrodzenia zależy od efektywności; im więcej i efektywniej pracujesz, tym wyższe jest Twoje wynagrodzenie;
- prowizyjna – wymiar pensji zależy od efektywności; prowizyjny system wynagradzania często występuje w handlu;
- premiowa – wynagrodzenie składa się z podstawy i premii, która przysługuje po spełnieniu warunków określonych w regulaminie wynagradzania;
- zadaniowa – wysokość pensji jest uzależniona od skuteczności realizacji celów wyznaczonych na dany okres;
- kafeteryjna – na pensję składają się nie tylko pieniądze, ale również korzyści pozapłacowe, takie jak: dofinansowanie szkoleń, służbowy samochód do celów prywatnych itd.
Co decyduje o satysfakcji z pracy?
Wynagrodzenie stanowi jeden z kilku czynników wpływających na satysfakcję i poziom motywacji do działania. 79% osób uczestniczących w badaniu Pracuj.pl „Benefity oczami pracowników” stwierdziło, że podwyżka stanowi najatrakcyjniejszą formę uznania stosowaną przez pracodawców. Na kolejnych miejscach znalazły się: premie uznaniowe (59%), trzynasta pensja (24%), dofinansowanie szkoleń (13%) i oficjalne wyróżnienie / pochwała na forum (7%).