Dziełem może być książka, obraz lub projekt architektoniczny. Ważne, by to, co stworzy wykonawca, było zgodne z ustaleniami. W przeciwnym razie zamawiający ma prawo domagać się naprawienia błędów.
Realizacja umowy o dzieło powinna skutkować… powstaniem konkretnego dzieła, np. tekstu, utworu muzycznego lub strony internetowej. Przedmiotem umowy może być także występ teatralny lub muzyczny, stworzenie gry komputerowej, namalowanie obrazu itp.
Na czym polega praca na umowie o dzieło
Jeśli ten wymóg nie jest spełniony, kontrakt stanowi w rzeczywistości umowę starannego działania, tzn. umowę-zlecenie. Wynagrodzenie uzyskane przez wykonawcę (a faktycznie zleceniobiorcę) podlega ozusowaniu. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 14 września 2016 r. (sygn. akt: II UK 342/15).
Umowa zlecenie – jakie składki ZUS?
Profesje, w przypadku których można stosować umowę o dzieło, to m.in.:
- aktor – kreowanie roli w konkretnym przedstawieniu teatralnym,
- malarz – stworzenie obrazu,
- fotograf – wykonanie i obróbka zdjęć np. z konkretnego wydarzenia,
- kompozytor – skomponowanie utworu muzycznego,
- autor tekstów piosenek – napisanie tekstu utworu muzycznego,
- copywriter – napisanie tekstu,
- architekt – stworzenie projektu domu,
- grafik – stworzenie logo firmy lub ilustracji książki,
- dziennikarz – napisanie reportażu.
Przeniesienie praw autorskich
Twórcy dzieła przysługują osobiste (niezbywalne) i majątkowe prawa autorskie. Tak wynika z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W praktyce oznacza to, że nie można podpisywać się pod cudzym utworem, ale można swobodnie się nim posługiwać, o ile wykonawca zgodzi się na przekazanie praw majątkowych. Przy zawieraniu umowy o dzieło warto uregulować kwestię przekazania praw majątkowych. W przeciwnym razie zamawiający może mieć trudności z wykorzystywaniem utworu, np. z publikacją zdjęcia, tekstu itd.
Autor może przekazać prawa autorskie na określony czas, sprzedając zamawiającemu licencję. Twórca ma prawo zaznaczyć w kontrakcie, że przekaże licencję także innym osobom. Prawa autorskie można przenieść wyłącznie na jeden podmiot.
Kwota brutto – umowa o dzieło
Wysokość płacy dla wykonawcy dzieła określa się kosztorysowo lub ryczałtowo. Wynagrodzenie uzyskane z tytułu umowy o dzieło zwykle nie jest ozusowane. Wyjątek stanowią kontrakty zawierane z własnym pracodawcą. W pozostałych przypadkach pomniejsza się płacę tylko o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Niektóre grupy zawodowe mają prawo do podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Chodzi np. o wynalazców i artystów. Warunkiem skorzystania z uprawnienia jest przeniesienie praw majątkowych.
Więcej twórców zyska prawo do 50% kosztów uzyskania przychodu
Na co uważać, zawierając umowę o dzieło?
Kodeks cywilny nie określa dokładnie, co powinno znaleźć się w kontrakcie, ale warto zadbać, by pojawiły się tam zapisy dotyczące np. przedmiotu umowy. Im precyzyjniej zostanie on określony, tym mniejsze ryzyko wystąpienia nieporozumień. Należy pamiętać także o ustaleniu terminu realizacji umowy oraz wysokości i warunków wypłaty wynagrodzenia.