Wynagrodzenie – kodeks pracy
Według art. 13 kodeksu pracy pracownik ma prawo do otrzymywania godziwego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z art. 78 § 1 ustawy wynagrodzenie za pracę powinno być ustalone w taki sposób, by odpowiadało rodzajowi świadczonej pracy oraz kwalifikacjom niezbędnym do jej wykonywania. Wysokość pensji musi również uwzględniać ilość i jakość świadczonej pracy.
Pierwsza praca – prawa nowego pracownika
Wynagrodzenie w pierwszym roku pracy
W ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zawarte były regulacje dotyczące wysokości wynagrodzenia w pierwszych dwóch latach pracy. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pracownik w pierwszym roku pracy nie mógł otrzymywać mniej niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia, natomiast w drugim roku – mniej niż 90% wysokości minimalnego wynagrodzenia. Ustęp ten został uchylony na mocy ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (art. 1 pkt 6 lit. b). Przepisy zawarte w tym dokumencie weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. Od tego czasu pracownik zatrudniony w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może otrzymywać wynagrodzenia niższego od wynagrodzenia minimalnego – wynika to z art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Pensja w pierwszym roku pracy musi wynosić co najmniej tyle, ile wynagrodzenie minimalne w danym roku (w przypadku zatrudnienia w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy).
Termin otrzymania wynagrodzenia za pracę
Rozpoczynając karierę zawodową, warto zdawać sobie sprawę z tego, że kodeks pracy reguluje również termin, w którym pracownik powinien otrzymać należną mu pensję. Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się minimum raz w miesiącu, w stałym, ustalonym wcześniej terminie. Musi to nastąpić w ciągu pierwszych 10 dni miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Jeśli ustalony dzień wypłaty pensji jest wolny od pracy, wynagrodzenie powinno być wypłacone w dniu poprzedzającym. Ustalenia te zostały zawarte w art. 85 ustawy.
Obliczenie wynagrodzenia netto
W umowie o pracę zazwyczaj określona jest kwota wynagrodzenia brutto. Od niej odliczana jest m.in. zaliczka na podatek dochodowy oraz składki ZUS. Wysokość pensji netto można sprawdzić za pomocą kalkulatora Pracuj.pl:
Nieotrzymanie wynagrodzenia w terminie
Wypłacanie pensji w ustalonym wcześniej terminie jest obowiązkiem pracodawcy. Jeżeli nie przekazuje on pracownikowi wynagrodzenia w odpowiednim czasie, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł. Wynika to z art. 282 § 1 pkt 1 kodeksu pracy. Osoba, która nie otrzymała pensji, może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika przez pracodawcę (art. 55 § 11).