Staż pracy – co to takiego?
Staż pracy to łączna długość wszystkich okresów zatrudnienia. Znaczenia nie mają przerwy w zatrudnieniu ani sposób zakończenia stosunków pracy, o czym świadczy art. 1541 § 1 kodeksu pracy. Staż pracy wpływa na długość urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi, prawo do emerytury, prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia oraz prawo do odprawy. W zależności od stażu pracy przyznawane są również nagrody jubileuszowe.
Co zalicza się do stażu pracy?
Zgodnie z art. 155 § 1 kodeksu pracy do okresu pracy wlicza się:
- nie więcej niż 3 lata – z tytułu ukończenia zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej;
- nie więcej niż 5 lat – z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej;
- 5 lat – z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych;
- 4 lata – z tytułu ukończenia średniej szkoły ogólnokształcącej;
- 6 lat – z tytułu ukończenia szkoły policealnej;
- 8 lat – z tytułu ukończenia szkoły wyższej.
Wymienione okresy nauki nie podlegają sumowaniu. Dodatkowo, jeśli pracownik kształcił się w czasie zatrudnienia, do stażu pracy wlicza się okres zatrudnienia lub okres pobierania nauki – w zależności od tego, które rozwiązanie jest dla niego korzystniejsze. Do okresu pracy zaliczamy także:
- okres urlopu wychowawczego;
- okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka;
- okres odbywania czynnej oraz zawodowej służby wojskowej;
- okres studiów doktoranckich (maksymalnie 4 lata, konieczne jest uzyskanie tytułu doktora);
- udokumentowany okres zatrudnienia przebyty za granicą u pracodawcy zagranicznego;
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Zależność między stażem pracy a urlopem wypoczynkowym
Sposób ustalenia długości urlopu wypoczynkowego został określony w kodeksie pracy. Według art. 154 § 1 wymiar urlopu wynosi 20 dni (gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat) lub 26 dni (jeśli pracownik jest zatrudniony minimum 10 lat). Do okresu zatrudnienia zaliczamy nie tylko czas trwania poszczególnych stosunków pracy (udokumentowanych umową o pracę), ale również np. okresy edukacji.
Urlop wypoczynkowy - oto dowody, dlaczego warto z niego korzystać
Jakich okresów nie można wliczyć do stażu pracy?
Podczas obliczania stażu pracy nie można uwzględniać stosunków pracy innych niż te, które zostały udokumentowane umową o pracę. Oznacza to, że ani zatrudnienie na umowę-zlecenie, ani praca na umowę o dzieło nie wliczają się do okresu zatrudnienia. Do stażu pracy nie zalicza się również okresów prowadzenia działalności gospodarczej. Pomijamy także urlopy bezpłatne, poza jednym wyjątkiem wynikającym z art. 1741 § 2 kodeksu pracy – jeżeli urlop bezpłatny został udzielony pracownikowi (za jego pisemną zgodą) w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w porozumieniu zawartym między dwoma pracodawcami. W takim przypadku okres urlopu bezpłatnego należy zaliczyć do stażu pracy.