Umowa zlecenie stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych. Zleceniodawca potrąca składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Dzięki temu wykonawca zlecenia może otrzymywać np. zasiłek chorobowy czy emeryturę.
Umowa zlecenie jako jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych
Ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, a także ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie m.in. umowy agencyjnej i umowy zlecenia. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Osoba pracująca na podstawie umowy zlecenia, obowiązkowo podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu przez cały czas trwania umowy – od dnia oznaczonego jako dzień rozpoczęcia do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy.
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe obejmuje zleceniobiorcę od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem. Istnieje jednak pewien warunek: zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń (emerytalne i rentowe) musi zostać złożone w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania umowy zlecenia. Ten obowiązek wynika z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Ubezpieczenie chorobowe ustaje:
- od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tego ubezpieczenia (nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został złożony),
- od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy zlecenia.
Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, stopy procentowe składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe są jednakowe dla wszystkich ubezpieczonych pracowników i wynoszą odpowiednio: 9,72%, 1,5% i 2,45% podstawy wymiaru. Przykładowo, pracownik zarabiający 4000 PLN brutto, żeby poznać wysokość składek odprowadzanych na ubezpieczenie społeczne, musi wykonać działania: 4000 PLN * 9,72%, 4000 PLN * 1,5%, 4000 PLN * 2,45%.
Podane informacje wynikają z zapisów art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.).
Zbiegi umów zleceń z innymi tytułami do ubezpieczeń społecznych
Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia może jednocześnie:
- pozostawać w stosunku pracy,
- wykonywać drugą umowę zlecenia,
- być rolnikiem,
- prowadzić pozarolniczą działalność,
- pozostawać w stosunku służby,
- być osobą duchowną,
- posiadać ustalone prawo do renty lub emerytury,
- być uczniem lub studentem.
Występuje wówczas zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych. Posiadanie prawa do renty lub emerytury bądź statusu studenta lub ucznia nie jest tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym, jednak wpływa na zakres i charakter ubezpieczeń z tytułu wykonywania umowy zlecenia.
Obowiązku ubezpieczeń społecznych nie rodzi umowa zlecenie:
- zawarta z innym podmiotem niż pracodawca,
- w ramach której praca nie jest wykonywana na rzecz pracodawcy.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych: http://www.zus.pl/pliki/poradniki/Poradnik_umowy_cywiloprawne_01.01.2016.pdf, http://www.zus.pl/pliki/poradniki/porad1.pdf.