Urlop macierzyński: fakty i mity

Kobieta zatrudniona na podstawie umowy o pracę musi wykorzystać minimum 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po urodzeniu dziecka. Na czas trwania przysługującego urlopu wpływa liczba urodzonych dzieci. Przedstawiamy fakty i rozwiewamy mity dotyczące urlopu macierzyńskiego.
  • Długość urlopu macierzyńskiego zależy od liczby urodzonych dzieci. – FAKT

Według art. 180 § 1 kodeksu pracy długość urlopu macierzyńskiego jest zależna od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i wynosi ona:

  1. 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka;
  2. 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci;
  3. 33 tygodnie – w przypadku urodzenia trojga dzieci;
  4. 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci;
  5. 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci.
  • Urlop macierzyński nie jest obowiązkowy. – MIT

Pracownica po urodzeniu dziecka musi wykorzystać co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Może zrezygnować z pozostałej części przysługującego jej urlopu, jeśli wykorzysta go ojciec wychowujący dziecko. Świadczy o tym art. 180 § 4 kodeksu pracy.

Przejęcie urlopu macierzyńskiego przez ojca – na jakich zasadach?

  • Część urlopu macierzyńskiego można wykorzystać przed porodem. – FAKT

Pracownica ma prawo do wykorzystania części urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu. Zgodnie z art. 180 § 2 kodeksu pracy nie może być to więcej niż 6 tygodni. Po urodzeniu dziecka kobieta może wykorzystać pozostałą część przysługującego jej urlopu macierzyńskiego (np. w przypadku urodzenia jednego dziecka – 20 tygodni pomniejszonych o liczbę tygodni urlopu wykorzystanych przed porodem).

  • Podczas urlopu macierzyńskiego nie można pracować. – MIT

W przepisach prawa nie ma zakazu świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych przez pracownicę przebywającą na urlopie macierzyńskim. Z tego względu kobieta po porodzie, która przebywa na urlopie macierzyńskim, ma możliwość pozyskiwania dodatkowych środków pieniężnych, świadcząc pracę na podstawie umowy-zlecenia albo umowy o dzieło. Uzyskiwana pensja na urlopie macierzyńskim nie spowoduje zmniejszenia wysokości otrzymywanego zasiłku.

  • Wysokość zasiłku macierzyńskiego zależy od tego, czy pracownica chce skorzystać także z urlopu rodzicielskiego. – FAKT

Pracownica, która bezpośrednio po urlopie macierzyńskim chce skorzystać z urlopu rodzicielskiego, musi złożyć wniosek o jego udzielenie nie później niż 21 dni po porodzie. W takiej sytuacji przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego może otrzymywać 80% podstawy. W innym przypadku przysługuje jej 100% podstawy podczas urlopu macierzyńskiego, a w trakcie urlopu rodzicielskiego – 60%. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacane kobiecie przez 12 miesięcy przed porodem.

Urlop rodzicielski – wszystko, co należy wiedzieć

  • Pracownica przebywająca na urlopie macierzyńskim jest chroniona przed zwolnieniem. – FAKT

Zgodnie z art. 177 § 1 kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą przebywającą na urlopie macierzyńskim (chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i zgodzi się na to zakładowa organizacja związkowa). Wyjątkiem jest ogłoszenie upadłości lub likwidacji pracodawcy, o czym świadczy § 4 wspomnianego artykułu.