Czego dowiesz się z artykułu?
• Jak wypowiedzieć umowę o pracę?
• Uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę – kiedy potrzebne?
• Ochrona przed wypowiedzeniem – komu przysługuje?
• Wypowiedzenie umowy o pracę odprawa – odprawa nie dla każdego
• Wypowiedzenie umowy na czas określony a odprawa
Jak wypowiedzieć umowę o pracę?
Jeśli chcesz zrezygnować z pracy, powinieneś złożyć pracodawcy wypowiedzenie. To jedna z możliwości rozwiązania umowy o pracę. Stosunek pracy można zakończyć również za porozumieniem stron lub bez wypowiedzenia – w sytuacjach wskazanych w art. 52 i 53 kodeksu pracy. Po przekazaniu lub otrzymaniu od szefa wypowiedzenia pracujesz do zakończenia okresu wypowiedzenia, którego długość zależy od Twojego stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi 2 tygodnie, miesiąc lub 3 miesiące.
Wypowiedzenie powinno mieć formę pisemną. Warto zawrzeć w nim:
- dane pracownika i pracodawcy,
- datę i miejsce zawarcia umowy o pracę,
- długość okresu wypowiedzenia,
- datę zakończenia stosunku pracy,
- odręczne podpisy pracownika i pracodawcy przyjmującego wypowiedzenie,
- pouczenie o możliwości odwołania się do sądu pracy.
Zamieszczenie najważniejszych informacji umożliwia rozstrzyganie nieporozumień i konfliktów, które mogą wystąpić w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.
| Dwie umowy o pracę – jak to wpływa na wynagrodzenie?
Uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę – kiedy potrzebne?
Czy w wypowiedzeniu umowy o pracę należy podać przyczynę? Jeżeli to Ty jesteś stroną, która inicjuje zakończenie stosunku pracy, nie jesteś zobowiązany do przedstawienia pracodawcy powodu wypowiedzenia. Jeśli natomiast umowę rozwiązuje pracodawca, musi on uzasadnić swoją decyzję tylko w przypadku wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony, nie ma obowiązku wskazywania przyczyn wypowiedzenia w odniesieniu do umów terminowych. Przedstawiony powód powinien być prawdziwy, konkretny i aktualny. W przeciwnym razie zwalniany zyskuje podstawę do zgłoszenia sprawy do sądu pracy. Jeśli uważasz, że zatrudniający dopuścił się naruszenia przepisów kodeksu pracy, możesz odwołać się od decyzji pracodawcy i domagać się przywrócenia do pracy lub odszkodowania.
Ochrona przed wypowiedzeniem – komu przysługuje?
Warto wiedzieć, że niektórym grupom pracowników przysługuje specjalna ochrona prawna przed wypowiedzeniem umowy przez pracodawcę. Chodzi o:
- pracowników młodocianych,
- osoby przebywające na urlopie: wypoczynkowym, okolicznościowym, szkoleniowym itd.,
- osoby w wieku przedemerytalnym, którym brakuje 4 lat lub mniej do uzyskania prawa do świadczeń emerytalnych,
- pracownice w ciąży albo osoby korzystające z urlopu macierzyńskiego, „tacierzyńskiego” lub wychowawczego.
Usprawiedliwiona nieobecność – inna niż urlop – również stanowi okoliczność uniemożliwiającą zwolnienie pracownika za wypowiedzeniem. Ochrona przysługuje też osobom korzystającym ze zwolnienia chorobowego, o ile niezdolność do pracy trwa krócej niż 3 miesiące. Wobec pracowników objętych ochroną przed zwolnieniem pracodawca może zastosować wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy. W odniesieniu do osób zatrudnionych na podstawie umowy na czas nieokreślony należy podać przyczyny wypowiedzenia zmieniającego.
| Pozew o zapłatę wynagrodzenia – jak dochodzić swoich praw w sądzie pracy?
Wypowiedzenie umowy o pracę odprawa – odprawa nie dla każdego
To, czy otrzymasz odprawę, zależy od uzasadnienia rozwiązania umowy o pracę. Jeśli to Ty rezygnujesz – nie możesz liczyć na dodatkowe pieniądze. Jeżeli zostałeś zwolniony, np. ze względu na częste spóźnienia, również nie otrzymasz świadczeń innych niż wynagrodzenie lub ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Odprawa przysługuje tylko wtedy, gdy powody wypowiedzenia nie były zależne od Ciebie. Chodzi np. o zwolnienia grupowe, o których można mówić, jeżeli w zakładzie pracuje co najmniej 20 osób, a zwolnienia obejmują:
- 10 pracowników – gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 osób,
- 10% pracowników – gdy pracodawca zatrudnia od 100 do 299 osób,
- 30 pracowników – gdy pracodawca zatrudnia 300 lub więcej osób.
Prawo do odprawy pieniężnej przysługuje również w przypadku zwolnień indywidualnych, które wynikają np. ze złej kondycji finansowej firmy. To, czy otrzymasz świadczenie, zależy od liczby pracowników zatrudnionych w zakładzie.
Wysokość odprawy nie powinna przekroczyć 15-krotności aktualnie obowiązującej płacy minimalnej. To, jaką kwotę dostanie pracownik, zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Odprawa może stanowić równowartość:
- jednomiesięcznej pensji, gdy pracowałeś krócej niż 2 lata,
- dwumiesięcznej pensji, gdy pracowałeś od 2 do 8 lat,
- trzymiesięcznej pensji, gdy pracowałeś dłużej niż 8 lat.
Odprawę otrzymasz także wtedy, gdy pracodawca wręczył Ci wypowiedzenie zmieniające, a Ty nie przyjąłeś nowych warunków. Twoja odmowa jest równoznaczna z rozwiązaniem umowy, jednak nie następuje z przyczyn zależnych od Ciebie. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 listopada 2000 r.
| Jak zmienić warunki umowy o pracę?
Wypowiedzenie umowy na czas określony a odprawa
Zastanawiasz się, czy pracownikowi zatrudnionemu na czas określony przysługuje odprawa? Okazuje się, że przepisy ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników obowiązują niezależnie od rodzaju umowy o pracę. To znaczy, że możesz otrzymać odprawę również wtedy, gdy jesteś zatrudniony na podstawie umowy na czas określony.
Wiesz już, kiedy należy Ci się odprawa, oraz masz świadomość, że uzasadnienie rozwiązania umowy o pracę to obowiązek, który ciąży tylko na pracodawcy i tylko w określonych przypadkach. Jeśli chcesz zmienić miejsce zatrudnienia, nie musisz się nikomu tłumaczyć – wystarczy, że stworzysz odpowiedni dokument i przepracujesz właściwy okres wypowiedzenia umowy.