Praca w nocy, dyżury pełnione poza normalnymi godzinami pracy, nadgodziny czy wykonywanie obowiązków służbowych w niedzielę i święta – w takich sytuacjach pracownik otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie. Niektóre dodatki są obligatoryjne, inne – fakultatywne. Sprawdź, kiedy należy Ci się wyższe wynagrodzenie.
Wysokość pensji – podstawa prawna
Jednym z podstawowych praw pracownika jest prawo do wynagrodzenia. Wymiar płacy musi być adekwatny do kwalifikacji zatrudnionego, liczby przepracowanych godzin oraz charakteru pracy. Osobie, która wykonuje obowiązki na podstawie stosunku pracy, należy się minimalne wynagrodzenie. Przepisy dotyczące wynagrodzenia znajdują się w kodeksie pracy. Ustawa jest dostępna w Internetowym Systemie Aktów Prawnych: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19740240141.
Rodzaje dodatków do wynagrodzenia
Dodatki obligatoryjne
1. Dodatek za pracę w porze nocnej
Za pracę przez co najmniej 3 godziny w porze nocnej, tj. między 21:00 a 7:00, należy się normalne wynagrodzenie oraz dodatek. Jego wysokość to 20% stawki godzinowej, wynikającej z płacy minimalnej.
2. Wynagrodzenie za czas dyżuru
Za czas pozostawania do dyspozycji pracodawcy, spędzony w zakładzie pracy, przysługuje czas wolny (1 godzina wolna za 1 godzinę dyżuru) lub dodatek. Jego wysokość wynika z osobistego zaszeregowania pracownika.
3. Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych
Za pracę w nadgodzinach otrzymujemy dodatek w wysokości 50% lub 100% normalnej stawki – zależnie od tego, w jakie dni i o jakiej porze przypadają godziny nadliczbowe.
4. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy
Pracownik, który nie mógł wykonywać pracy z przyczyn niezależnych od niego (awaria sprzętu, przerwa w dostawie prądu itd.), ma prawo do wynagrodzenia. Jego wysokość wynika z osobistego zaszeregowania.
Dodatki fakultatywne
1. Dodatek funkcyjny
Przysługuje osobom zajmującym stanowiska kierownicze. Jego wymiar może być określony kwotowo lub procentowo.
2. Dodatek stażowy
Należy się za osiągnięcie określonego stażu pracy. Jego wysokość najczęściej jest podawana procentowo, w stosunku do wymiaru płacy zasadniczej.
3. Dodatek za szczególne umiejętności
Otrzymują go pracownicy, którzy posiadają wysokie kwalifikacje zawodowe, tj. absolwenci studiów podyplomowych, osoby, które zdobyły tytuły naukowe lub ukończyły specjalistyczne kursy.
4. Dodatek za znajomość języków obcych
Świadczenie należy się pracownikom, dla których znajomość języka obcego jest niezbędna do wykonywania codziennych obowiązków. Jego wysokość wyraża się najczęściej w stałej stawce miesięcznej.
5. Dodatek zmianowy
Przysługuje pracownikom zatrudnionym w systemie zmianowym, za pracę inną niż na pierwszej zmianie.
6. Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia
Świadczenie jest zwykle przyznawane jako procent od stawki, która wynika z osobistego zaszeregowania. Pracownik otrzymuje je przez określony czas.