Zwolnienie chorobowe – kto może skontrolować i kiedy?

Pracownik, który opłaca składkę chorobową przez odpowiednio długi czas, ma prawo przebywać na zwolnieniu lekarskim. W tym okresie przysługują mu świadczenia chorobowe. Pracodawca oraz ZUS mogą skontrolować, czy wystawienie zaświadczenia o niezdolności do pracy było uzasadnione.

Kontrola zwolnień lekarskich – podstawa prawna

O uprawnieniach pracodawców i ZUS - w zakresie kontrolowania zasadności wystawiania zwolnień lekarskich - mówi rozporządzenie MPiPS. Dokument można znaleźć w Internetowym Systemie Aktów Prawnych: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19990650743.  

Pracodawcy, którzy zatrudniają więcej niż 20 pracowników, mają prawo samodzielnie zweryfikować, czy podwładni chorują, czy zwolnienie traktują jak urlop wypoczynkowy. Mniejsze przedsiębiorstwa mogą poprosić ZUS o przeprowadzenie kontroli. Lekarze orzecznicy, działający z ramienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, badają prawidłowość zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy. Robią to na podstawie rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Także pracownicy komórek zasiłków ZUS mogą weryfikować prawidłowość wykorzystania zwolnień lekarskich.    

W trakcie kontroli lekarz orzecznik przeprowadza badanie pracownika w jego domu lub w innym wyznaczonym miejscu. Ma także prawo skierować ubezpieczonego na dodatkowe badania, przeprowadzane przez lekarza konsultanta ZUS. Poza tym, może zażądać - od lekarza wystawiającego zaświadczenie - udostępnienia dokumentacji medycznej pacjenta oraz udzielenia wyjaśnień i informacji. Ma również prawo zlecić wykonanie dodatkowych badań w określonym terminie. Zaświadczenie lekarskie traci ważność, jeśli ubezpieczony odmawia udziału w badaniu lub nie wykonuje poleceń lekarza orzecznika w wyznaczonym czasie. Orzecznik może skrócić okres niezdolności do pracy. W takiej sytuacji wcześniej wydane zaświadczenie przestaje obowiązywać.    

Nieobecność chorego

Ubezpieczony otrzymuje pismo z prośbą o wyjaśnienie nieobecności w trakcie wizyty kontrolera z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ma 3 dni na złożenie wyjaśnień. Jest zobowiązany dostarczyć odpowiednie zaświadczenie, jeśli opuszczenie miejsca zamieszkania było związane np. z wizytą u lekarza. Po upływie trzech dni ZUS wysyła upomnienie i wyznacza kolejny, 7-dniowy termin. Brak wyjaśnień, złożonych w stosownym czasie, skutkuje odebraniem prawa do świadczenia chorobowego za cały okres wskazany w zwolnieniu lekarskim. Kontroli mogą spodziewać się np. osoby, które często korzystają ze zwolnień lub otrzymują zaświadczenia od różnych lekarzy.   

Kalkulator wynagrodzenia chorobowego Pracuj.pl

Wymiar pensji na „chorobowym” zależy od przyczyny orzeczenia niezdolności do pracy. Aby wyliczyć wysokość wynagrodzenia, możemy wykorzystać praktyczne narzędzie udostępnione na stronie: Pracuj.pl: https://zarobki.pracuj.pl/zarobki-i-prawo-pracy/jak-obliczyc-wynagrodzenie-chorobowe-kto-moze-otrzymac-zasilek-chorobowy-z-zus/.