Brutto czy netto – jak określić wynagrodzenie w umowie o pracę?

Wysokość wynagrodzenia stanowi jedną z informacji, które należy zawrzeć w umowie o pracę. Wymiar pensji powinien być zapisany w kwocie brutto, od której odlicza się składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także zaliczkę na podatek dochodowy.

Treść umowy o pracę

Postanowienia stron zawarte w umowach cywilnoprawnych mogą być sformułowane dowolnie, o ile nie stoją w sprzeczności z prawem. Nie istnieje również wymóg nadawania im formy pisemnej – ustne deklaracje również są wiążące. Przy zawieraniu umów o pracę obowiązują bardziej rygorystyczne zasady, które wynikają z kodeksu pracy (art. 29: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19740240141).  

W dokumencie należy zamieścić takie informacje, jak:

  • strony umowy,
  • rodzaj umowy (na okres próbny, na czas określony, na czas nieokreślony),
  • data zawarcia umowy,
  • warunki pracy i płacy:

- rodzaj pracy,

- miejsce jej wykonywania,

- wysokość wynagrodzenia (z uwzględnieniem składników płacy),

- wymiar czasu pracy,

- termin rozpoczęcia pracy.

Przy podpisywaniu np. umowy na zastępstwo konieczne jest także wskazanie przyczyn uzasadniających jej zawarcie. Taki stosunek pracy występuje wówczas, gdy pracownik zatrudniony na stałe nie wykonuje swoich obowiązków np. ze względu na chorobę lub urlop macierzyński.  

Wynagrodzenie w umowie o pracę

W umowie zawieranej z pracownikiem wysokość wynagrodzenia za pracę określa się w kwocie brutto – wynika to z wyroku Sądu Najwyższego z 9 lipca 2014 r. (sygn. akt I PK 250/13: http://www.sn.pl/orzecznictwo/SitePages/Baza%20orzeczeń.aspx?ItemSID=16225-57a0abe2-a73c-441d-9691-b79a0c36be5c&ListName=Orzeczenia3&Sygnatura=I+PK+250%2f13). Pensja wyrażona w kwocie brutto podlega prawnej ochronie. To oznacza, że pracodawca nie ma prawa zachować dla siebie kwot przeznaczonych na opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne czy zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jeśli nie przekazuje należności do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz do odpowiedniego urzędu skarbowego, staje się dłużnikiem pracownika. W takich sytuacjach zatrudniony może wnioskować do pracodawcy o uregulowanie należności. Termin złożenia wniosku to 3 miesiące od otrzymania informacji z ZUS. Pracodawca ma 60 dni na rozpatrzenie wniosku. Po upływie tego czasu można zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy. O takich sytuacjach należy informować przede wszystkim ZUS – osobiście, drogą pocztową czy za pośrednictwem telefonu bądź Internetu. Po zweryfikowaniu informacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wdraża procedurę, a następnie wyciąga konsekwencje wobec płatnika, tzn. pracodawcy.       

Pensja brutto a netto – ile procent wynagrodzenia otrzymuje pracownik?

Wysokość składek ZUS, które odlicza się od pensji brutto:

  • 9,76% wynagrodzenia brutto – składka emerytalna,
  • 6,5% wynagrodzenia brutto – składka rentowa,
  • 2,45% wynagrodzenia brutto – składka chorobowa,
  • 9% wynagrodzenia pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne – składka zdrowotna.

Od wynagrodzenia brutto odlicza się również zaliczkę na podatek dochodowy. Jej wysokość ustala się zgodnie z zasadami wskazanymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910800350).