Czego dowiesz się z artykułu?
• Czy jawność wynagrodzeń pracowników to dobre rozwiązanie?
• Jawność zarobków w Polsce – w jakich zawodach można się tego spodziewać?
• Klauzula poufności wynagrodzenia – kogo tak naprawdę dotyczy?
Czy jawność wynagrodzeń pracowników to dobre rozwiązanie?
W marcu 2021 roku Komisja Europejska przedstawiła projekt dotyczący jawności zarobków. Nie da się ukryć, że wzbudził on wiele kontrowersji, zwłaszcza wśród pracodawców. Ze strony pracowników spotkał się on bowiem z aprobatą.
Celem tego projektu miałoby być wprowadzenie jawności wynagrodzeń, aby każdy mógł sprawdzić, czy pensja, którą otrzymuje za swoją pracę, jest uczciwa. Miałoby to przeciwdziałać dyskryminacji w miejscu pracy – ze względu na płeć, wiek czy ewentualne koneksje pracowników. Polscy pracodawcy jednak stwierdzili, że jawność zarobków w Polsce jest oczywiście problemem ważnym i godnym uwagi, jednak samo podanie pensji do wiadomości publicznej nie rozwiąże problemu dyskryminacji płacowej. Wskazali także, że czas pandemii, w którym powstał ów projekt, jest dalece niesprzyjający takim zmianom. To poruszenie na rynku miało jednak swój efekt – potencjalni pracownicy coraz częściej domagają się jawności wynagrodzeń w ogłoszeniach o pracy. Jest to bowiem bardzo dobra praktyka, która znacznie usprawnia nie tylko szukanie pracy, ale i same późniejsze procesy rekrutacyjne. Przykładowo, w Grupie Pracuj wszystkie oferty zawierają informacje o możliwych zarobkach, co jest podyktowane troską o transparentność.
| Jak negocjować wynagrodzenie?
Jawność zarobków w Polsce – w jakich zawodach można się tego spodziewać?
Dotychczas na straży ochrony danych osobowych, takich jak np. wysokość pensji, stał kodeks pracy. Jawność wynagrodzeń została jednak poddana pewnej rewolucji – od 1 lipca 2022 roku nastąpią bowiem niezwykle istotne zmiany w tym aspekcie – zostały one uchwalone przez Sejm w połowie października 2021 roku w ramach poselskiej nowelizacji kodeksu karnego. Jednostki finansów publicznych będą zobowiązane do umieszczenia w elektronicznych rejestrach takich danych swoich pracowników, jak imię, nazwisko, przedmiot umowy i wysokość wynagrodzenia.
Kogo będzie dotyczyć ta zmiana? Przede wszystkim jawność zarobków obejmie przedstawicieli takich zawodów, jak pielęgniarki, nauczyciele, urzędnicy czy pracowników skarbówki. Być może obejmie także sędziów oraz służby mundurowe. Szacuje się, że ten przepis może dotknąć ok. 1 mln osób. Ustawa ta jest ustawą poselską, nie była więc konsultowana z Radą Ministrów, a jej celem ma być przeciwdziałanie korupcji.
| Polski Ład – jak wpłynie na zarobki Polaków?
Klauzula poufności wynagrodzenia – kogo tak naprawdę dotyczy?
Pensja jest, podobnie jak imię czy nazwisko, dobrem osobistym pracownika i podlega ochronie. Dlatego też powszechnie obowiązuje poufność wynagrodzenia (poza zawodami, które od 1 lipca 2022 roku mają być z tego zapisu wyłączone). Jest ona regulowana przez artykuły 23 i 24 kodeksu cywilnego – jej naruszenie bez zgody pracownika podlega karze. Czy to jednak oznacza, że o wynagrodzeniach nie wolno rozmawiać?
Nic bardziej mylnego! Jawności wynagrodzeń pracowników jest zobowiązany dochować pracodawca. Nie wolno mu ujawniać wysokości pensji, a za złamanie tego przepisu może pozostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Sam pracownik powinien zachować ostrożność w podawaniu swoich zarobków, zwłaszcza przedstawicielom konkurencji i osobom z zewnątrz. Nie jest to jednak w żaden sposób regulowane prawnie. Dlatego też pracodawcy często decydują się na zawarcie w umowie klauzuli poufności wynagrodzenia. Klauzula ta jednak nie może zabronić pracownikowi dzielenia się informacjami o wysokości swojej pensji ze współpracownikami. Dotyczy ona bowiem jedynie rozpowszechniania takich informacji na zewnątrz firmy – jest to uznawane za działanie na jej szkodę, a pracownik łamie wtedy zasadę dbania o dobro zakładu pracy i może ponieść tego konsekwencje.
| Wypowiedzenie a odprawa – czy musisz podać powód rezygnacji z pracy?
Wiesz już, na czym polega poufność wynagrodzeń, a także jakie zawody powinny się liczyć z wprowadzeniem nowej zasady jawności. Pamiętaj też, że rozmowy o wynagrodzeniach ze współpracownikami nie są w żadnym stopniu zakazane – to od Ciebie zależy, czy będziesz podejmować ten temat.