Z artykułu dowiesz się:
- komu należy się odprawa emerytalna,
- ile wynosi odprawa emerytalna,
- czy odprawa emerytalna jest oskładkowana i opodatkowana,
- jakiej wysokości odprawa emerytalna należy się przedstawicielom wyszczególnionych przez Kodeks pracy zawodów.
Odprawa emerytalna – podstawa prawna zakłada, że należy się ona każdej zatrudnionej osobie w wieku emerytalnym, która decyduje się na zakończenie pracy. Jej celem jest wsparcie finansowe emerytów na pierwszym etapie po odejściu z zawodu, gdy spadek wysokości dochodów bywa mocno odczuwalny. Dla otrzymania odprawy nie mają znaczenia rodzaj umowy czy etatu oraz staż pracowniczy.
Odprawa emerytalna po ustaniu zatrudnienia – komu się należy?
Odprawa emerytalna w prywatnej firmie czy w placówce państwowej przysługuje tak samo – miejsce zatrudnienia nie ma znaczenia dla samego faktu jej przyznania. Kodeks pracy gwarantuje ją każdemu, kto:
- nabędzie prawa do emerytury (osiągnie określony wiek),
- zakończy stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę (standardową lub wcześniejszą),
- nie pobierał wcześniej odprawy.
Termin wypłaty odprawy emerytalnej nie jest ściśle ustalony przez Kodeks pracy. Przyjmuje się jednak, że jest to dzień nabycia prawa do odprawy, czyli ostatni dzień pracy. Wówczas bowiem zostają spełnione wszystkie warunki uprawniające do nabycia prawa do odprawy, łącznie z ustaniem stosunku pracy. Pamiętaj, że nie powinno też zabraknąć wspomnienia o odprawie emerytalnej w świadectwie pracy.
| Łatwiejsze uzyskanie świadectwa pracy w 2020 r.
Odprawa emerytalna – wysokość
Co do zasady wysokość odprawy odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu. Wypłacana jest zawsze jednorazowo – chyba że w momencie przejścia na emeryturę będziesz zatrudniony na umowę o pracę u kilku pracodawców. W przypadku niektórych zawodów wysokość odprawy zależy od stażu pracy – ale nie jest to regułą.
Kiedy odprawa emerytalna przysługuje w wysokości innej niż standardowa? Może się tak stać na skutek decyzji wewnętrznej zakładu pracy – ale w tym wypadku kwota musi być wyższa niż ustawowa. Jeśli ta kwestia nie jest regulowana żadnym z dokumentów danej firmy, wtedy obowiązują przepisy ogólne Kodeksu pracy wspomniane powyżej (jednomiesięczne wynagrodzenie).
Odprawa emerytalna a ZUS
Dobra wiadomość, która wynika ze związanych z odprawą emerytalną przepisów, jest taka, że nie przewidują one oskładkowania tej dodatkowej pensji. To oznacza, że w praktyce dostaniesz więcej pieniędzy, niż co miesiąc wpływało na Twoje konto w ramach wypłaty.
A konkretnie? W przypadku odprawy emerytalnej składki ZUS, czyli na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, nie są odprowadzane. Ta dodatkowa wypłata nie jest jednak zwolniona z podatku dochodowego – pracodawca musi od niej obliczyć i odprowadzić zaliczkę, identycznie jak w przypadku zwykłego wynagrodzenia.
Odprawa emerytalna – jak obliczyć jej wysokość w przypadku szczególnych zawodów?
Odrębne przepisy ustalają, jak liczyć odprawę emerytalną w przypadku reprezentantów niektórych szczególnych zawodów, np. samorządowców, żołnierzy, policjantów, górników i nauczycieli.
Poniżej znajdziesz przykład takich wyliczeń i dowiesz się, jaka odprawa emerytalna przysługuje nauczycielom:
- staż pracy do 20 lat – odprawa w wysokości dwukrotności standardowej pensji (2-miesięcznego wynagrodzenia),
- staż pracy od 20 lat – odprawa w wysokości trzykrotności standardowej pensji (3-miesięcznego wynagrodzenia).
Dla porównania zobacz, jakiej wysokości odprawa emerytalna przysługuje urzędnikom samorządowym:
- staż pracy powyżej 10 lat – odprawa w wysokości dwukrotności standardowej pensji (2-miesięczne wynagrodzenie),
- staż pracy powyżej 15 lat – odprawa w wysokości trzykrotności standardowej pensji (3-miesięczne wynagrodzenie),
- staż pracy powyżej 20 lat - odprawa w wysokości sześciokrotności standardowej pensji (6-miesięczne wynagrodzenie).
| Zawody uprawniające do wcześniejszej emerytury
Wiesz już, komu odprawa emerytalna przysługuje w wymiarze standardowym, a komu w większym. Bądź świadomy swoich praw i skorzystaj z tego, co należy Ci się po wielu latach ciężkiej pracy!