Nadzór nad działalnością spółki - to najważniejsze zadanie rady nadzorczej. Kontroluje ona m.in. finanse oraz powołuje i odwołuje członków zarządu. Aby zasiadać w radzie, należy spełnić określone kryteria.
Przepisy regulujące wybieranie członków rady nadzorczej i ustalanie jej kompetencji znajdują się w kodeksie spółek handlowych (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20000941037). Szczegółowe zasady czasami wynikają również z umowy lub statutu spółki.
Zgodnie z przepisami w skład rady nie mogą wchodzić m.in.:
- komplementariusz (wspólnik w spółce) lub jego pracownik,
- członek zarządu,
- prokurent,
Kim jest prokurent i jakie są jego uprawnienia?
- likwidator,
- główny księgowy spółki,
- radca prawny,
- adwokat.
Rada składa się z co najmniej trzech członków, powoływanych i odwoływanych na mocy uchwały walnego zgromadzenia. Sposób wybierania osób znajdujących się w radzie może być inny, jeśli wynika to np. ze statutu. Kadencja trwa najczęściej rok, ale członkowie spółki mogą zadecydować inaczej.
Zadania rady nadzorczej
Kontrola sprawowana przez radę nadzorczą polega m.in. na zatwierdzaniu rocznych planów działania spółki. Organ może również powoływać, zawieszać i odwoływać członków zarządu. Do jego kompetencji należy także reprezentowanie spółki w wyjątkowych sytuacjach, np. wtedy, gdy pomiędzy członkami zarządu wystąpił spór. Podjęcie uchwały przez radę jest możliwe, gdy wszyscy członkowie zostali poinformowani o posiedzeniu, a co najmniej połowa z nich bierze w nim udział.
Rada nadzorcza – zarobki
Wynagrodzenie członków rad nadzorczych w spółkach skarbu państwa składa się z części podstawowej i uzupełniającej. Wysokość płacy podstawowej zależy m.in. od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, obliczanego przez GUS, a także od liczby pracowników, obrotu oraz sumy aktywów bilansu końcoworocznego. Część uzupełniająca jest zmienna, a jej wysokość waha się w zależności np. od realizacji celów ustalonych przez zarząd. Członkom rady nadzorczej przysługuje także odprawa pieniężna i odszkodowanie (np. w związku z zakazem konkurencji). Otrzymują również zwrot kosztów dojazdów.
Zwrot kosztów dojazdu do pracy – na jakich zasadach?
Od wynagrodzenia członka rady nadzorczej odlicza się podatek dochodowy od osób fizycznych i składki ZUS. Ich płatnikiem jest spółka. Pensja brutto jest pomniejszana obowiązkowo o składkę emerytalną, rentową i zdrowotną. Tak wynika z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19981370887).
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych wysokość zaliczki na podatek wynosi 18% przychodu uzyskanego przez członka rady nadzorczej (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910800350).