Za pracę wykonywaną w porze nocnej (między godz. 21 a 7) przysługuje dodatek lub ryczałt. Wynagrodzenie dodatkowo wzrasta w przypadku godzin nadliczbowych. Podpowiadamy, jak ustalić, ile wynosi stawka nocna.
Godziny nocne – kodeks pracy
Przepisy regulujące czas, a także wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, znajdują się w dziale VI kodeksu pracy. Ustawa jest dostępna w Internetowym Systemie Aktów Prawnych: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19740240141. Pracodawca, który zatrudnia pracowników w porze nocnej, ma obowiązek zgłosić ten fakt okręgowemu inspektorowi pracy.
Każdy pracownik otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie za pracę w nocy. Dodatek za nocki przysługuje za każdą godzinę przypadającą pomiędzy 21:00 a 7:00 rano. W regulaminie pracy lub w układzie zbiorowym pracodawca powinien doprecyzować, jaki przedział godzinowy w danym zakładzie pracy uznaje się za porę nocną. Zatrudniający jest zobowiązany do wypłaty dodatku za każdą godzinę pomiędzy 21:00 a 7:00 rano, jeśli nie skróci przedziału czasowego podanego w kodeksie. Pora nocna dla pracowników młodocianych przypada pomiędzy 22:00 a 6:00. Dla osób, które nie ukończyły 16 roku życia oraz dla uczniów gimnazjów, praca w nocy rozpoczyna się od 20:00.
Za pracę w nocy otrzymujemy dodatek w wysokości 20% stawki godzinowej, wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wysokość kwoty przyznawanej dodatkowo zmienia się wraz z płacą minimalną. Aby obliczyć wysokość dodatku, dzielimy najniższą pensję krajową przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym. Otrzymany wynik mnożymy przez 20%. Obliczona kwota przysługuje za każdą godzinę przepracowaną w porze nocnej. Wypłaca się ją wszystkim zatrudnionym, którzy wykonują swoje obowiązki w nocy – sporadycznie lub stale.
Osoby, które pracują w porze nocnej poza zakładem pracy, otrzymują ryczałt. Jego wysokość powinna odpowiadać przewidywanej liczbie przepracowanych godzin.
Dodatek za nadgodziny w nocy
Normy czasu pracy to 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Za pracę w godzinach nadliczbowych w porze nocnej otrzymujemy dodatek w wysokości 100% stawki lub czas wolny. Liczba nadgodzin w danym roku kalendarzowym nie powinna być większa niż 150. W układzie zbiorowym lub regulaminie pracy pracodawca może zwiększyć tę wartość, jednak tygodniowy czas pracy nie powinien przekraczać 48 godzin. Za nadgodziny przysługuje nam stawka nocna, a także dodatek w wysokości 100%. Możemy otrzymać również czas wolny w wymiarze:
- 1 godz. wolna za 1 godz. przepracowaną – jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem;
- 1,5 godz. wolnej za 1 godz. przepracowaną – jeśli pracodawca zaproponuje wolne zamiast dodatku.
Niektóre grupy pracowników nie mogą wykonywać pracy w porze nocnej. Chodzi na przykład o kobiety w ciąży. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem, które nie ukończyło 4 roku życia, mają prawo pracować w nocy pod warunkiem, że wyrażą na to zgodę na piśmie. Osoby niepełnosprawne mogą pracować w trybie nocnym, o ile lekarz medycyny pracy wyrazi na to zgodę.