Wysokość kwoty należnej wykonawcy dzieła ustala się ryczałtowo lub kosztorysowo. Ryczałt to stała kwota, która nie ulega zmianie, nawet jeśli wykonawca musiał włożyć w pracę więcej wysiłku niż początkowo zakładał. Wynagrodzenie kosztorysowe jest określane na podstawie planowanych prac i kosztów.
Umowa o dzieło – wysokość wynagrodzenia netto
Przepisy dotyczące umów cywilnoprawnych, w tym umowy o dzieło, znajdują się w kodeksie cywilnym (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093). Wynika z nich m.in., że wysokość wynagrodzenia wykonawcy dzieła można określić na dwa sposoby: ryczałtowo lub kosztorysowo. Od należnej kwoty odejmuje się zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jej wysokość ustala się na zasadach wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910800350). Umowa o dzieło nie stanowi podstawy ubezpieczeń społecznych, chyba że jest zawarta z własnym pracodawcą. W takiej sytuacji następuje zbieg tytułów ubezpieczeń i należy opłacać składki ZUS również od wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło. Płacę netto można obliczyć, korzystając z kalkulatora wynagrodzeń Pracuj.pl: https://zarobki.pracuj.pl/kalkulator-wynagrodzen.
Wykonanie dzieła - wypłata ryczałtowa
Wynagrodzenie ryczałtowe przysługuje z mocy prawa, jeśli w umowie brakuje informacji dotyczących zapłaty za wykonanie dzieła. Jego wysokość ustala się, uwzględniając nakład pracy i wydatki poniesione przez wykonawcę. Z art. 632 kodeksu cywilnego wynika, że osoba przyjmująca zlecenie nie może domagać się podwyższenia ryczałtu, nawet gdy w chwili zawierania umowy nie można było przewidzieć wszystkich kosztów. Wyjątek stanowi sytuacja, w której wykonanie dzieła wiązałoby się z rażącą stratą. W takich okolicznościach wykonawca może wystąpić do sądu o podwyższenie ryczałtu lub rozwiązanie umowy. Aby uzyskać rekompensatę, powinien wywiązać się ze swoich obowiązków w terminie – mimo niesatysfakcjonującej zapłaty. Wynika to z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2017 r. (sygn. akt: IV CSK 109/16: http://www.sn.pl/orzecznictwo/SitePages/Baza_orzeczen.aspx?ItemSID=23725-57a0abe2-a73c-441d-9691-b79a0c36be5c&ListName=Orzeczenia3&Sygnatura=IV+CSK+109%2f16).
Wynagrodzenie kosztorysowe - zasady
Aby określić należność za wykonanie dzieła, można sporządzić zestawienie planowanych prac i kosztów, jakie trzeba będzie ponieść w związku z powierzonym zadaniem. Zarówno wykonawca, jak i zamawiający mogą domagać się zmiany wysokości płacy, jeśli np. wzrosły lub zmalały ceny materiałów. Osoba wykonująca dzieło może domagać się podwyższenia wynagrodzenia, jeśli w toku pracy okaże się, że zachodzi konieczność wykonania dodatkowych zadań. Takie prawo przysługuje tylko wtedy, gdy zestawienie sporządzał zamawiający. Wykonawca może oczekiwać wyższej płacy także wówczas, gdy sporządzając kosztorys nie mógł przewidzieć konieczności prac dodatkowych.
Podstawowa różnica między wynagrodzeniem ryczałtowym i kosztorysowym dotyczy możliwości zmiany wysokości płacy. Ryczałt jest najczęściej niezmienny, a kosztorys można modyfikować.