Uprawnienia pracownicze zleceniobiorców - ABC

Pracując na podstawie umowy-zlecenia, nie możemy korzystać z corocznego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Mamy jednak prawo np. do zasiłku chorobowego. Pod pewnymi warunkami możemy korzystać także z zasiłku dla bezrobotnych.  

Jak liczyć umowę-zlecenie do emerytury, urlopu itd.?

Umowa-zlecenie stanowi podstawę ubezpieczeń społecznych, dlatego możemy korzystać z niektórych uprawnień. Nie przysługują nam jednak w tak szerokim zakresie, jak w przypadku umowy o pracę. Kwestie, na które warto zwrócić szczególną uwagę, gdy jest się zleceniobiorcą, to:

  • Emerytura

Okres pracy na podstawie umowy-zlecenia wlicza się do stażu emerytalnego, o ile pracodawca odprowadzał składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Umowy zawierane ze studentami, którzy nie ukończyli 26. roku życia, nie są oskładkowane. W związku z tym nie uwzględnia się ich przy ustalaniu stażu uprawniającego do korzystania ze świadczenia emerytalnego.

Kiedy umowa-zlecenie nosi znamiona umowy o pracę?

  • Urlopy pracownicze

Okres pracy na podstawie umowy-zlecenia nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego, z jakiego mogą korzystać osoby wykonujące obowiązki na podstawie umowy o pracę. Zleceniobiorca nie ma prawa do płatnej przerwy w pracy. Może korzystać z dni wolnych, za które otrzyma wynagrodzenie, jeśli wynika to z treści umowy. Praca na podstawie umowy-zlecenia nie gwarantuje również prawa do urlopu bezpłatnego itp.  

Umowa-zlecenie dla studenta – ABC

  • Zasiłek macierzyński  

Zleceniobiorcy nie korzystają z urlopu macierzyńskiego, ale mogą pobierać zasiłek macierzyński. Jednym z warunków jest opłacanie składki chorobowej. Osoba pracująca na podstawie umowy-zlecenia może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego tylko wtedy, gdy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Prawo do świadczenia nie przysługuje w razie wygaśnięcia umowy przed dniem narodzin dziecka (https://zus.pox.pl/zus/zasilek-macierzynski-a-umowa-zlecenie.htm).    

  • Zasiłek chorobowy

Zleceniobiorca, który co najmniej przez 90 dni opłaca składkę na ubezpieczenie chorobowe, może korzystać z zasiłku chorobowego (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19990600636). Przerwa pomiędzy poszczególnymi okresami ubezpieczeniowymi nie powinna być dłuższa niż 30 dni. Prawo do zasiłku, od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu, przysługuje m.in. osobom, które uległy wypadkowi w pracy lub w drodze do/z pracy.  

  • Ochrona przed zwolnieniem

Kobiety w ciąży czy pracownicy w okresie przedemerytalnym – to przykładowe grupy osób, którym nie można wypowiedzieć umowy o pracę. Ochrona nie obejmuje jednak zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.

  • Zasiłek dla bezrobotnych

Rodzaj umowy nie decyduje o tym, czy otrzymamy świadczenie dla osób bezrobotnych. Prawo do zasiłku po ustaniu zatrudnienia mają osoby spełniające wymagania wskazane w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20040991001). Podstawowe kryteria to:

  • przepracowanie co najmniej 365 dni,
  • uzyskiwanie wynagrodzenia w wysokości płacy minimalnej lub wyższego,
  • opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy.