Urlop na żądanie – dowiedz się, jak z niego skorzystać i czy wpłynie to na Twoje zarobki

Zepsuty samochód, nagła awaria sieci kanalizacyjnej – to może przytrafić się każdemu. Zatrudnienie na umowę o pracę i nabycie praw urlopowych sprawiają, że możesz wtedy skorzystać z urlopu na żądanie. Kiedy i na jakich zasadach on przysługuje?

Czego dowiesz się z artykułu?

Urlop na żądanie – kiedy przysługuje, a kiedy pracodawca może odmówić udzielenia?
Urlop na żądanie – ile dni możesz wykorzystać?
Jak wziąć urlop na żądanie?
Urlop na żądanie – płatny czy bezpłatny?
Skąd czerpać informacje na temat wolnego dnia na żądanie?

Nie każdy urlop da się zaplanować. Dlatego popularna „uzetka” może przydać się w wielu kryzysowych sytuacjach. Pracodawca może odmówić udzielenia dnia wolnego na żądanie tylko w szczególnych okolicznościach.

Urlop na żądanie – kiedy przysługuje, a kiedy pracodawca może odmówić udzielenia?

Pracodawca na żądanie pracownika i we wskazanym przez niego terminie jest zobowiązany udzielić mu urlopu. Taki zapis widnieje w art. 1672 Kodeksu pracy. Warto wiedzieć, że:

  • łączny wymiar urlopu na żądanie nie może przekroczyć 4 dni w roku kalendarzowym (niezależnie od liczby pracodawców, u których jesteśmy zatrudnieni),
  • żądanie udzielenia urlopu następuje najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia.

Pracodawca nie musi udzielić urlopu na żądanie, gdy:

  • nieobecność pracownika mogłaby zaszkodzić ciągłości pracy w firmie czy zakładzie,
  • zaistnieje ważna, wcześniej nieprzewidziana sytuacja.

| Urlop wypoczynkowy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze godzin

Urlop na żądanie – ile dni możesz wykorzystać?

Czy urlop na żądanie wlicza się do urlopu wypoczynkowego? Zgodnie z kodeksem pracy – tak. Zanim zawnioskujesz o dzień wolny, powinieneś upewnić się, czy wciąż masz do tego prawo. Po wykorzystaniu ustawowych 4 dni urlopu na żądanie, musisz pojawić się w pracy. Nieobecność może zostać uznana za naruszenie obowiązków pracowniczych.

Prawo do niewykorzystanego urlopu na żądanie nie przechodzi na kolejny rok. 4 dni niewykorzystane w jednym roku, w kolejnym stają się urlopem wypoczynkowym.

Jak wziąć urlop na żądanie?

Chęć skorzystania z urlopu na żądanie powinieneś zgłosić najpóźniej do dnia, w którym się on rozpoczyna. Jedyny warunek to poinformowanie pracodawcy przed czasem rozpoczęcia pracy. Potwierdzenie stanowi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2006 roku (sygn. akt I PK 128/06).

| Praca podczas urlopu – czy jej wykonywanie jest dozwolone?

Urlop na żądanie – płatny czy bezpłatny?

Dzień na żądanie jest płatny – w tej kwestii nie ma różnicy pomiędzy urlopem na żądanie a urlopem wypoczynkowym. Wynagrodzenie za czas trwania obu rodzajów urlopu ustala się tak samo – z uwzględnieniem stałej wysokości pensji i innych świadczeń ze stosunku pracy. Elementy, których nie bierze się pod uwagę przy ustalaniu wynagrodzenia, to:

  • jednorazowe lub nieregularne wypłaty za spełnienie określonego zadania lub za określone osiągnięcie,
  • wynagrodzenie za czas gotowości do pracy lub przestoju niezawinionego przez pracownika,
  • nagrody jubileuszowe,
  • wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego lub innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
  • ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy,
  • wynagrodzenia lub odszkodowania przysługujące w razie rozwiązania stosunku pracy.

| Urlop bezpłatny w pytaniach i odpowiedziach

Skąd czerpać informacje na temat wolnego dnia na żądanie?

Dobre źródło informacji na temat urlopu na żądanie stanowią:

 

Urlop na żądanie jako awaryjny dzień wolny od pracy warto zachować na czarną godzinę. 4 dni w roku to niezbyt dużo, więc pamiętaj, aby mądrze nimi dysponować.