Zwolnienie grupowe – definicja
O zwolnieniu grupowym możemy mówić wtedy, gdy zachodzi konieczność rozwiązania przez pracodawcę - zatrudniającego co najmniej 20 osób - stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę albo na mocy porozumienia stron). Termin ten stosuje się, jeśli w okresie maksymalnie 30 dni zwolnienie obejmuje:
- 10 pracowników, jeżeli pracodawca zatrudnia mniej niż 100 osób;
- 10% pracowników, jeżeli pracodawca zatrudnia co najmniej 100, ale mniej niż 300 osób;
- 30 pracowników, jeżeli pracodawca zatrudnia co najmniej 300 osób.
Powyższe regulacje wynikają z art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Zwolnienia grupowe – obowiązki pracodawcy
Obowiązkiem pracodawcy jest skonsultowanie zamiaru przeprowadzenia zwolnienia grupowego z zakładowymi organizacjami związkowymi. Powinien on zawiadomić zakładowe organizacje związkowe (na piśmie) o przyczynach planowanej redukcji etatów, liczbie zatrudnionych osób oraz grupach zawodowych, do jakich one należą, grupach objętych zamiarem zwolnienia grupowego, a także okresie, w jakim ma nastąpić rozwiązanie stosunków pracy. Należy też podać proponowane kryteria doboru pracowników do zwolnienia i kolejności dokonywania zwolnień, a także propozycje rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych ze zwolnieniem grupowym (jeśli obejmują one świadczenia pieniężne, w dokumencie należy zamieścić wzmiankę o sposobie ustalania ich wysokości). Te same informacje – poza ustaleniem wysokości świadczeń pieniężnych – pracodawca musi przekazać do powiatowego urzędu pracy. Regulacje związane z powiadamianiem zakładowych organizacji związkowych i powiatowego urzędu pracy zawarte zostały w art. 2 wspomnianej ustawy.
Jaka jest wysokość odprawy przy zwolnieniu grupowym?
Pracownikowi zwalnianemu w ramach zwolnień grupowych przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, w przypadku gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, w przypadku gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez okres trwający od 2 do 8 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, w przypadku gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy dłużej niż 8 lat.
Wynika to z art. 8 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Należy przy tym mieć na uwadze, że wysokość odprawy nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania umowy, o czym świadczy ust. 4 wspomnianego artykułu.
Jak przeżyć... zwolnienie z pracy
Ponowne zatrudnienie zwolnionego pracownika
Zgodnie z art. 9 ustawy pracodawca, który zacznie ponownie zatrudniać pracowników w tej samej grupie zawodowej, powinien zatrudnić pracownika zwolnionego w ramach zwolnień grupowych, jeśli osoba ta zgłosi zamiar podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiązania umowy. Ponowne zatrudnienie powinno nastąpić w okresie 15 miesięcy od rozwiązania stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych.